Is een smartwatch betrouwbaar?
Helpt het bijhouden van je slaap op een smartwatch?
Smartwatches en andere technologieën die slaap meten, winnen snel aan populariteit. Deze apparaten, vaak slaaptrackers genoemd, gebruiken sensoren om lichaamsbeweging en hartslag te monitoren, wat hen in staat stelt te schatten in welke slaapfase iemand zich bevindt. Maar hoe betrouwbaar is zo'n smartwatch eigenlijk? En, helpt het om beter te slapen? In deze blog lees je het antwoord.
Betrouwbaarheid van de slaapscores van je smartwatch
Een slaaptracker kan nooit een volledig nauwkeurige meting bieden zoals een polysomnografie dat doet, waarbij de hersenactiviteit direct gemeten wordt via elektroden. De meeste slaaptrackers baseren hun data op bewegingspatronen en hartslag, wat een indirecte en minder precieze meting oplevert. Hoewel deze methoden enige indicatie kunnen geven over de slaapfases, slaapduur en kwaliteit, is hun betrouwbaarheid beperkt en vaak niet uitgebreid wetenschappelijk onderzocht. Het is ook zo dat hoe slechter iemand slaapt, hoe onbetrouwbaarder de meting is.
De voordelen van het bijhouden van je slaap
Ondanks de beperkingen kunnen slaaptrackers nuttig zijn om een algemeen beeld van de slaap te krijgen. Ze kunnen vooral bij goede slapers bijvoorbeeld helpen vaststellen hoelang het duurt voordat je in slaap valt, hoe vaak je wakker wordt gedurende de nacht, en de totale duur van de slaap. Deze informatie kan inzicht bieden in hoe bepaalde activiteiten, zoals het consumeren van alcohol of laat op de avond nog actief zijn, je slaap beïnvloeden.
Risico's slaap meten op smartwatch
Een belangrijk punt van zorg bij het gebruik van een smartwatch om de slaap te meten, is het potentieel ontwikkelen van orthosomnia, een slaapstoornis waarbij mensen obsessief streven naar de perfecte nachtrust, gebaseerd op de data die hun slaaptracker hen geeft. Dit risico is voornamelijk aanwezig bij mensen die over het algemeen goed slapen maar gefixeerd raken op de gegevens en de noodzaak voelen om hun slaap constant te optimaliseren.
Het gebruik van slaaptrackers kan daarnaast leiden tot het nocebo-effect, waarbij een negatieve uitkomst van de slaaptracker de stemming en het energieniveau van iemand beïnvloedt. Wanneer iemand wakker wordt en zich uitgerust voelt, maar vervolgens op zijn of haar smartwatch ziet dat de gemeten slaapkwaliteit 'slecht' was, kan dit leiden tot een plotselinge verandering in perceptie over hoe men zich daadwerkelijk voelt. Als gevolg daarvan kan iemand beginnen te twijfelen aan zijn of haar eigen gevoel van uitgerustheid en zelfs symptomen van vermoeidheid of stress beginnen te ervaren, puur gebaseerd op de gegevens van de tracker.
Advies
Onthoud dat slaaptrackers slechts een hulpmiddel zijn en niet een definitief oordeel vellen over de kwaliteit van je slaap. Als je last hebt van slaapproblemen, is het beter om de slaapmeethorloges niet te gebruiken. Ze zijn onbetrouwbaar in het meten van slaapfases en kunnen je slaapprobleem erger maken. Als je je slaap wil monitoren kun je veel beter een papieren slaaptracker bijhouden, welke te vinden is in een Dream Journal.
